چند روزی بیشتر از مصوبه کنگره آمریکا برای تامین مالی طرح ساخت نسل جدیدی از سلاح‏های هسته‏ای نمی‏گذرد. سلاح‏های جدید اساسا بمب‏های هسته‏ای تاکتیکی کوچکی هستند (در اندازه بمب هیروشیما) که قادرند پناهگاه‏های زیرزمینی را منهدم کنند. توافق برای ساخت این سلاح‏ها در میان سیاستمداران آمریکایی را می‏توان نوعی پیروزی برای تفکر سنتی نظامی در برابر اندیشه بازدارندگی هسته‏ای که متاخرتر است دانست. در تفکر سنتی، سلاح هسته‏ای هم یکی از سلاح‏هاست، تنها قدرت بیشتری دارد، بنابراین باید برای کاربست آن در میادین نبرد برنامه‏ریزی و اقدام کرد. باید آنرا بر روی هیروشیما و ناکازاکی آزمایش کرد حتی اگر همزمان رهبران ژاپن مشغول بحث درباره تسلیم شدن باشند. اگر چه نبردهای آمریکا پس از جنگ دوم جهانی عمدتا فاقد شرایطی بودند که کاربرد بمب هسته‏ای را توجیه کند، و فراتر از آن استفاده از سلاح‏های هسته‏ای می‏توانست پای شوروی را بمیان بکشد اما این موضوع باعث نشد ارتش آمریکا از اورانیوم ضعیف شده در سلاح‏های متعارفش استفاده نکند. ایالات متحده بدون توجه به پرتوزا بودن این ماده، صرفا برای سنگین کردن سلاح‏های ضد تانک خود از اورانیوم که سنگینترین عنصر شناخته شده طبیعی است بجای سرب استفاده کرد. مهم نبود که بر اثر چنین کاری میلیونها نفر در عراق و حتی خود سربازان آمریکایی حاضر در صحنه دچار انواع سرطان (از جمله سندروم خلیج فارس) خواهند شد. در کوران جنگ عراق نیز هنگامی که نیروهای آمریکایی در حال سرازیر شدن بسمت بغداد بودند هیچ چیز مانع از آن نشد که کاخ سفید بطور غیررسمی امکان استفاده از سلاح اتمی برای درهم شکستن هرگونه مقاومت را گوشزد نماید. هر چه باشد اکنون دیگر خطری دست کم از نوع هسته‏ای از جانب روسیه احساس نمی‏شد. نوانجیلی‏ها هم در آمریکا بشدت مشغول تبلیغ برای یک نبرد هسته‏ای آخرالزمانی هستند که گویا وعده پیامبران بنی‏آسراییل است و با این کار عملا مقاومت‏ها را برای عملی ساختن کاربرد سلاح هسته‏ای در جنگ‏ها از میان برده‏اند.

با این وجود سلاح هسته‏ای تنها هنگامی بکار رفت که هیچ قدرتی در دنیا از توانایی تلافی هسته‏ای برخوردار نبود، هنگامی که تنها آمریکا آن را داشت. هنگامی که سلاح میان بازیگران بین‏المللی پخش شد نظریه بازدارندگی متولد شد. روشن بود که سلاح هسته‏ای نیروی نهایی طبیعت است و قدرت آن می‏تواند بدلخواه افزایش یابد. در عرض چند سال بمب‏هایی ساخته شدند که قدرت انفجاری آنها 1000 بار بیشتر از بمب هیروشیما بود. بنابراین تنها کاری که می‏بایست انجام می‏شد جلوگیری از باز شدن پای سلاح هسته‏ای به جبهه‏های نبرد بود. با این حال اگر چه دکترین نظامی رسمی شوروی استفاده از نیروهای متعارف بود اما ناتو به رهبری آمریکا به این دلیل که در برابر نیروهای متعارف شوروی احساس ضعف می‏کرد دکترین نظامی خود را بر پایه پاسخ هسته‏ای به حمله متعارف احتمالی شوروی قرار داد. روشن بود که تا زمانی که یک کشور سلاح هسته‏ای در اختیار دارد هیچ کس نمی‏تواند آنرا به درجه ای از ضعف بکشاند که در یک نبرد نظامی تسلیم شود، بنابراین مطلوبیت جنگ میان قدرت‏های هسته‏ای بطور کامل از بین رفت، چرا که هیچ کس تصور نمی‏کرد بتواند با جنگ خواسته‏های خود را به طرف دیگر تحمیل کند. بدینسان نظریه بازدارندگی سلاح اتمی را اسلحه‏ای برای نجنگیدن می‏دانست. غایت سلاح هسته‏ای بازداشتن دشمن از وارد آوردن ضربه نخست هسته‏ای بود. با این وجود راهبرد بازدارندگی دچار نقصی بنیادی است. اگر تهدید به نابودی متقابل هسته‏ای هدفش جلوگیری از وارد آمدن ضربه نخست باشد، چه خواهد شد اگر واقعا این ضربه نخست وارد شود؟ تلافی کردن و کشتن میلیونها غیرنظامی چه نفعی به حال قربانیان بی‏شمار حمله هسته‏ای خواهد داشت؟ سوال اینجاست که حتی اگر کشوری سلاح هسته‏ای در اختیار داشته باشد آیا از آن برای تلافی یک حمله اتمی استفاده خواهد کرد؟ البته همه چیز تنها به وضعیت روانی رهبران این ملت بستگی خواهد داشت ...

بنابراین نظریه بازدارندگی ناتوان از تضمین عدم تعرض هسته‏ای است مگر اینکه کاربرد عقل متعارف را در تلافی کردن بطور کامل کنار بگذارد (جاناتان شل، سرنوشت زمین).  نقص اساسی نظریه بازدارندگی اکنون به پیروزی مجدد نظریه سنتی انجامیده است. سلاح‏های تاکتیکی هسته‏ای که بنابر پیمانی در دوران جنگ سرد نابود شده بودند دوباره به صحنه می‏آیند. با این وجود باید دانست کهتنها رهبران دیوانه ای مثل رهبران آمریکا قادرند چنین حماقتی را مرتکب شوند. انفجار یک سلاح هسته‏ای در سطح زمین گودالی به عمق 180 متر ایجاد می‏کند بنابراین چندان مهم نیست که شما سلاحی را چند متر زیر زمین منفجر کنید یا اساسا در جو. اگرچه انفجار در سطح زمین باعث کاهش برد تخریب ناشی از پرتوزایی اولیه و موج انجار می‏شود اما انفجارهای زمینی باعث برخواستن ابر عظیمی از گرد و غبار رادیواکتیو می‏شود که در چند روز پس از انفجار بصورت باران رادیواکتیو بر سطح زمین می‏بارد. گوی آتشین ناشی از انفجار هسته‏ای به ابعاد صدها متر با درجه حرارتی در حد سطح خورشید نه تنها تا کیلومترها هر چه زیر پایش باشد می‏پزد و سرخ می‏کند بلکه باعث ترکیب نیتروژن و اکسیژن موجود در جو شده خطرناکترین آلاینده‏ها یعنی اکسیدهای نیتروژن را پدید می‏‏آورد، این آلاینده ظرف چند روز لایه ازن جو را بسته به شدت انفجار هسته‏ای تخریب خواهد کرد. بعنوان شاهدی بر این موضوع می‏توان از سوراخ شدن لایه ازن در دهه 90 نام برد. اگرچه این موضوع عمدتا به گاز فلوئور موجود در اسپری‏ها نسبت داده می‏شد اما احتمالا انفجارهای هسته‏ای که بدفعات در آغاز جنگ سرد در اتمسفر زمین انجام شده بود نقش مهمی در آن داشته است. امری که پس از تصویب معاهده منع آزمایش هسته‏ای در جو تخفیف یافت. وقوع یک جنگ گسترده هسته‏ای حتی با سلاح‏های نسبتا کوچک قادر است با تخریب لایه ازن، افزایش شدید تابش ماوراءبنفش خورشید و وقوع باران‏های پرتوزا نه تنها میلیاردها نفر را راهی دیار عدم کند بلکه چه بسا به برچیده شدن کلی نسل بسیاری از گونه‏ها (از جمله انسان) ظرف مدت کوتاهی بینجامد.  کافی است در نظر بگیریم که بلافاصله پس از آسیب دیدن لایه ازن تنها ده دقیقه کافی است تا «همه» موجودات زنده از شدت تابش کور شوند.

هرگونه راه‏حل برای مساله هسته‏ای بین‏المللی باید امکان انقراض نسل بشر بر اثر کاربرد سلاح‏های هسته‏ای در جنگ را مد نظر قرار دهد. تا زمانی که رهبران دیوانه‏ای مثل جرج بوش وجود دارند که حاضرند برای منافع یک ملت (در خوشبینانه‏ترین فرض) ملت دیگری را به خاک و خون بکشند چنین چشم‏اندازی بیش از آن جدی است که نادیده‏اش انگاریم. پای گذاردن بشر به مرحله‏ای از دانش که او را بر آزاد ساختن انرژی محبوس در هسته اتم قادر کرده است زنگ خطری جدی برای سازمان سیاسی ناکارآمد جهانی است. آنچه سلاح هسته‏ای را خطرناک می‏سازد قرار داشتن آن در دستان «ملت‏ها» است که حتی تا سرحد مرگ حاضرند از منافع «ملی» خود در برابر دیگران دفاع کنند. بنابراین تنها راه حل برای خروج از وضعیت «پیش از نابودی کامل» که در آن قرار داریم یک راه حل سیاسی است که به منازعات جهانی پایان دهد یا دست‏کم آنها را از حالت حیثیتی خارج سازد. با توجه به پاسخگویی هر یک از دولت‏های مدرن فعلی به تنها ملت خود باید گفت تنها راه‏حل تشکیل دولت واحد جهانی است (جاناتان شل، سرنوشت زمین). تشکیل چنین دولتی همراه با متمرکز ساختن نیروهای نظامی در دستان قدرت مرکزی می‏تواند مناقشات فعلی را از حالت مسلحانه خارج ساخته به آنها بعد سیاست داخلی بدهد. بدیهی است در درون یک کشور واحد هیچ گاه نیروهای سیاسی بر علیه یکدیگر از سلاح هسته‏ای استفاده نخواهند کرد چرا که همیشه راه‏کارهایی سیاسی مبتنی بر مذاکره،‏ اقناع و تقسیم صلح‏آمیز منافع وجود دارد. دمکراسی در ابعاد جهانی هرگز به ملت کوچکی چون آمریکا اجازه نخواهد داد بر گرده میلیاردها انسان سوار شود و همگان را به نابودی دسته‏جمعی و ابدی تهدید نماید.